KAYAK YAPMADAN ÖNCE YAPTIRABİLECEĞİNİZ PERFORMANS TESTLERİ İLE SAĞLIĞINIZI KORUYUN!

Acıbadem Fulya Hastanesi Sporcu Sağlığı Merkezi Spor Hekimi Doçenti Tolga Aydoğ ile kayak sporu için yapılması gereken performans testlerini konuştuk. Tolga Aydoğ “Sporcu Sağlığı Merkezi’nde koruyucu hekimliğin çok önemli olduğunu yapılan testler sayesinde sporcunun neresinin zayıf olduğunu bulduklarını ve buna göre önlem alabildiklerinin altını çizdi. Kayak sporu için yapılması gereken testleri de aşağıdaki gibi sıraladı.
 

1.Aerobik kapasite (Max VO2): Kişinin maksimum oksijen kullanabilme kapasitesini ifade eder. Bu değeri iyi olan bireylerde, oksijenin vücuda daha çok sokulduğu ve bunun yanı sıra çok etkin olarak kullanılabildiği anlaşılır. Bu değerlendirme özel düzenlenmiş bir saha, koşu bandı, bisiklet, kişinin yaptığı spora göre düzenlenen bir test düzeneğinde yapılabilir. Dünyada en iyi aerobik kapasiteye sahip sporcular arasında “cross-country” tipi kayak yapanların önemli yer tuttuğu çok net bilinmektedir.
 

2.Anaerobik eşik: Kişinin düşük tempolu egzersizler sırasında enerji gereksiniminin çok önemli kısmı oksijenli ortamda ürettiği enerjiden sağlanır. Egzersiz şiddeti belirli düzeye çıktığı anda artık enerji gereksinimi sadece oksijen kullanılarak değil, oksijensiz ortamdan elde edilen enerjiden de sağlanır. Kullanılan kaynağın bu şekilde değişimi için belirli bir eşik mevcut olup bu değer anaerobik eşik olarak bilinir. Bu değerlendirme özel düzenlenmiş bir saha, koşu bandı, bisiklet, kişinin yaptığı spora göre düzenlenen bir test düzeneğinde tespit edilebilir. Sporcuların başarı performansının en iyi göstergesidir. 
 

3.Denge: Sportif başarı ve yaralanmasız bir spor hayatı için olmazsa olmaz bir gereksinim olan denge, kişinin hangi hareketi yaparsa yapsın hareket düzenini bozmadan hareketi devam ettirebilme yetisini ifade eder. Bu test sırasında, kişinin belirli bir süre özel bir platform üzerinde dengesini koruması istenir. Denge kayak sporunun atlama ve dönme içeren hareketlerde başarıyı belirleyen önemli bir değişkendir.
 

4."Core" değerlendirme: Vücut ağırlığımızın nerede ise 2/3’sini oluşturan gövdemize hakim olabilme hem performansımızı hem de yaralanma olmadan hareketleri yapabilmemize olanak sağlar. Bu test ile “core” kasları olarak bilinen kalça, karın ve bel bölgesi kaslarının kuvvet ve stabilizasyon yeteneği ölçülür.Kayak sporunda da bu değerlendirme sporcunun hem başarısının hem de sorunsuz bir şekilde spor yapabilmesini değerlendirmeye olanak sağlar. Bu test genelde her hangi bir özel düzenek olmadan ya yapılan spor sırasında gözlem ya da kişiye yaptırılan bir takım hareketler sırasında gövde, kalça ve bacaklar arasındaki uyumun değerlendirilmesi şeklinde yapılır.
 

5.Diz kaslarının izokinetik değerlendirmesi: Dizi kapatıp açan kasların kuvvetinin rakamsal olarak değerlendirilmesine olanak sağlayan özel sistemlerle yapılan bir testtir. Bu test sırasında kişi özel düzenekte bulunan bir aleti itip çekerken ürettikleri güç saptanır. Kişinin sağ ve sol tarafı arasında ve dizi açan/kapatan kasların oluşturduğu gücün ve dayanıklılığın karşılaştırılmasına olanak sağlar ve buradan gelen veriler ile özel antrenman planlamaya fırsat verir. 
 

6.Esneklik: Kas ve tendonların uzayabilme kapasitesi hareket sırasında bu yapıların sorunsuz olarak çalışmasına olanak sağlar. Bu yapıların (kas ve tendonların) normalden kısa olması günlük hayat veya sportif uygulama sırasında sorunlara ve yaralanmalara yol açabildiği gibi sportif performansı da olumsuz etkiler. Dolayısı ile sadece sporcuların değil, tüm bireylerin kendilerine yeterli esnekliğe sahip olması gerekir. Bir takım özel test aletleri yada muayene ile bunların değerlendirilmesi mümkündür.